Woeste Hoeve



Vlak buiten het dorp Hoenderloo staat sinds de middeleeuwen herberg "De Woeste Hoef" langs de weg van Arnhem naar Apeldoorn. 's Nachts bood de herberg bescherming tegen bandieten die het gemunt hadden op de reizigers of postkoetsen.

Bekende gasten van de Woeste Hoeve zijn onder andere Keizer Napoleon met Marie Louise en Koning Willem III.

In de nacht van 6 op 7 maart 1945 werd bij de Woeste Hoeve een plan uitgevoerd dat moest leiden tot het bemachtigen van 3000 kilo vlees. Dit vlees was bestemd voor de Duitse bezetter, en zou klaar liggen bij een slachterij in Epe. Het plan, uitgedacht door Geert Gosens, was om een Duitse vrachtwagen te bemachtigen, en dan simpelweg het vlees inladen en verdelen over de bevoking en de onderduikers.
Op de bewuste avond stond de groep klaar om een vrachtwagen aan te houden, maar inplaats daarvan (de groep dacht een vrachtwagen te horen) kwam een BMW-cabriolet aangereden, welke door de mannen werd aangehouden.


Zij wisten echter niet dat dit de auto was van de meest gehate en meest gevreesde man in Nederland: SS-Obergruppenfuhrer und General der Waffen-SS und der Polizei, Hanns Rauter. Deze opende bij aanhouding direct het vuur op de verzetsgroep, die terug vuurde. Van de verzetsgroep werd niemand gedood, echter was de verzetsgroep ervan overtuigd dat de drie inzittenden dood of stervenden waren. Rauter was echter zwaargewond, en meende uit de gesprekken op te maken dat deze aanslag voor hem was bedoeld. Hij werd de volgende ochtend door Duitse soldaten gevonden en overgebracht naar het ziekenhuis.


De Oude Arnhemseweg  


De Woeste Hoeve  


Rauter's auto  


Seyss-Inquart (l) en Rauter (r)  


bekendmaking

Rauters opvolger de Befehlshaber der Sipo und des SD, SS-Brigadeführer Schöngarth pleegde overleg met Seyss-Inquart over de te nemen represaille-maatregelen. Dit werd een van de zwaarste gedurende de oorlog:

Op 8 maart werden Nederlanders geëxecuteerd:
53 gevangenen uit Amsterdam, lokatie theehuis Rozenoord
6 Todeskandidaten uit Utrecht, lokatie fort de Bilt
49 Todeskandidaten in Kamp Amersfoort, lokatie schietbaan van het kamp
116 gevangenen uit diverse gevangenissen, lokatie Woeste Hoeve
1 Oberwachtmeister der Ordnungspolizei werd terplekke geëxecuteerd, na het weigeren deel te nemen aan het vuurpeleton, lokatie Woeste Hoeve

Bij de 117 dode lichamen bij de Woeste Hoeve werd een bord geplaatst, met de reden van de executie. Langs rijdende burgers werden verplicht langs de lichamen te lopen.

De doden werden met vrachtwagens afgevoerd, en in een massagraf begraven. Later is dit graf geopend en zijn de doden herbegraven op onder andere Erebegraafplaats Loenen en Heidehof.

   
Op de plaats van deze executie is na de oorlog een monument geplaatst. Dit was eerst een simpel kruis met houten bord, later is er een groter monument geplaatst. Dit monument is, evenals de Woeste Hoeve te vinden aan de Oude Arnhemseweg, in Woeste Hoeve (Beekbergen).

In 1992 is het oude monument vervangen. Achter het houtenkruis staat een ingelijste glazen gedenkplaat waarop de namen van de gevallenen zijn te lezen, bevestigd op een gedenksteen. De plaat wordt omgeven door een metalen constructie.

Oude monument.  


In 1948 werd enige tijd later het houten bordje met opschrift vervangen door een bronzen plaats met een gewijzigde tekst: ‘117 vaderlanders werden hier op 8 maart 1945 door de Duitse overweldiger op gruwzame wijze vermoord.’ In 1979 werd het houten kruis vervangen door een groter exemplaar. Ook werd een zitbank bij het monument geplaatst en een parkeerstrook aangelegd.


Het nieuwe monument.


Op de gedenksteen staat de volgende tekst:
In de ochtend van 8 maart 1945 werden zij op deze plaats door de Duiste bezetter uit wraak vermoord

Op het pleintje van rode baksteen ligt een gedenksteen met een gedicht van Dietrich Bonhoeffer:

ALS JE VAN IEMAND HOUDT
EN JE BENT VAN DIEGENE GESCHEIDEN
KAN NIETS DE LEEGTE VULLEN
JE MOET DAT NIET PROBEREN

JE MOET EENVOUDIG AANVAARDEN EN VOLHARDEN
DAT KLINKT ERG HARD
MAAR HET IS OOK EEN GROTE TROOST
WANT ZOLANG DE LEEGTE WERKELIJK LEEG BLIJFT
BLIJF JE DAARVOOR MET ELKAAR VERBONDEN


"opdat men niet vergete"
door deze pagina te bezoeken gaat U accoord met de disclaimer